Odzyskiwanie danych z dysku SSD

Dysk SSD  1,8″  i złącze mSATA to nowsze złącza, które odpowiadają zapotrzebowaniu na miniaturyzację i oszczędność energii.

Stworzone głównie z myślą o netbookach i innych mniejszych urządzeniach. Zapewniają bezgłośną pracę i bezpieczeństwo danych.

Jak odczytać skrót SSD?

SSD to inaczej Solid State Drive. Dysk wykorzystujący układy pamięci NAND, bądź DRAM, które zastępują mechaniczne części dysków.

SSD i HDD – co za różnica?

HDD, czyli dyski twarde wykorzystują do zapisania  danych talerze, które odczytywane są przez poruszające się na nich głowice. Części te powodują, iż są one w mniejszym stopniu odporne na uszkodzenia  fizyczne.

SSD wykorzystuje układy pamięci typowe dla USB, czyli tzw. pamięć flash.  Charakteryzuje je zwiększona prędkość zapisu oraz spora objętość danych.

Skąd tak wysoka cena?

Koszty produkcji nadal są wysokie. Warunkuje je świeżość produktu, jakim jest SSD. Wraz ze wzrostem sprzedaży dysków, ich cena stopniowo zmaleje.

Jak szybki jest SSD?

Jego prędkość jest zależna od systemu operacyjnego, na którym pracuje, a także procesora, używanych aplikacji, czy sterowników.  Według badań wskazuje się, że jest ona ok. dwudziestokrotnie większa niż w przypadku wysokiej klasy dysków twardych.

Dostęp do danych na dyskach SSD jest ciągły i usystematyzowany w przeciwieństwie do dysków twardych, gdzie  odczyt na krawędzi talerzy jest najszybszy.

Z czego musimy zrezygnować zamieniając dysk twardy na SSD?

Z niskiej ceny. Przekłada się to jednak na pojemność dysku i większą wydajność.

Czy SSD nadaje się do wykorzystania w macierzach RAID?

Tak.

Czy SSD współpracują z interfejsem SAS?

W zależności od zgodności dysku SATA i SAS w dokumentacji systemu.

Czy można przenieść dane z SSD na HDD?

Tak.

Czym jest IOPS?

(Input/Output operations per sekund), czyli liczba operacji na sekundę, jaką może wykonać urządzenie (nie oznacza szybkości odczytu i zapisu danych).

Czy SSD należy defragmentować?

Defragmentacja nie jest konieczna, przeciwnie może zmniejszyć wydajność dysku. Jeśli mamy włączoną funkcję jej automatycznego przeprowadzania, najlepiej wyłączyć ją w momencie rozpoczęcia pracy z SSD.

Czym jest zrównoważone zużycie?

Dyski SSD opierają się na pamięci flash, której główną wadą jest  stopniowe uleganie zużyciu. Kontroler pamięci odpowiada za to, aby zapisywane dane trafiały do różnych komórek pamięci, dzięki czemu pojedyncze z nich nie zostają zużyte. Dane rozprowadzane są równomiernie.

Dlaczego niektóre dyski SSD mają mniejszą pojemność niż inne?

W przypadku niektórych dysków blokowana jest ich określona pojemność. Tego typu zabieg kryje się pod nazwą nadmiarowości. Pozwala to na zwiększenie wydajności poprzez udostępnienie pamięci użytkownika na rzecz kontrolera.

Czy wraz z użytkowaniem zmniejsza się wydajność dysku?

Z racji tego, że dyski opierają się na pamięci NAND Flash, ulega ona zużyciu w zależności od zapisanych terabajtów/ Jego wydajność nie ulega jednak zmianie.

Czy można używać systemu S.M.A.R.T w napędach SSD?

Wiele narzędzi systemu S.M.A.R.T zostało wyprodukowanych z myślą o dyskach twardych, dlatego, dokonując wyboru, upewnij się, że dana opcja jest kompatybilna z dyskiem SSD.

S.M.A.R.T – to  angielski skrót, który, w wolnym przekładzie oznacza system monitorowania, analizowania i powiadamiania o problemach związanych z napędem (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology.) To fantastyczne narzędzie, które jest w stanie przewidzieć błędy hardwarowe na dysku twardym.

Technologia pozwala przeglądać uszkodzone sektory, ale to nie wszystko. Niektóre elementy oprogramowania są również testowane pod kątem czynników takich jak temperatura, prędkość rdzenia czy anomalie prędkości w wentylatorach systemowych.

Kiedy oprogramowanie S.M.A.R.T dostrzeże błąd dysku twardego, którego nie można uniknąć, wysyła do użytkownika powiadomienie. Dzięki temu może on skorzystać z funkcji back-up, co pozwoli uniknąć utraty danych.

Tego typu programy diagnostyczne są popularne w połączeniu z napędami mechanicznymi (HDD) oraz macierzą RAID. Czy można ich jednak efektywnie używać z dyskami pół-przewodnikowymi (SSD)?

Weryfikacja obejmuje takie parametry jak wydajność elektryczna i mechaniczna oraz wskaźniki błędów zapisu/odczytu. Testy elektryczne monitorują stan obwodów zapisu/odczytu oraz RAM. Testy mechaniczne poszukują informacji zwrotnej na ścieżkach danych, skanując całą powierzchnię dysku w celu znalezienia wadliwych sektorów.

Chociaż dyski półprzewodnikowe (SSD) znacznie różnią się swoją budową, to S.M.A.R.T jest w stanie wykryć niektóre błędy – zwykle dotyczy to uszkodzonych bloków flash w chipach pamięci NAND.

Metoda działania jest taka sama jak w przypadku tradycyjnych dysków twardych – system kontrolny zaznacza uszkodzony sektor do ponownego przydzielenia, a następnie przenosi go do obszaru zapasowego. Ostatecznie napęd nie będzie w stanie wytworzyć dodatkowych bloków, co pozwoli technologii S.M.A.R.T na identyfikację problemu.

Zaletą SSD jest to, że operacja odnajdywania oraz zapisu danych przez ramię głowicy (head seek) nie wymaga przechodzenia pomiędzy kolejnymi ścieżkami (track),  kiedy dysk twardy jest remapowany.

W przypadku dysków twardych powyższy proces spowalnia działanie napędu. W SSD remapowanie jest niemal transparentne, a wyszukiwanie przeniesionych bloków nie wpływa na szybkość funkcjonowania urządzenia.

Warto wskazać, że wiele narzędzi S.M.A.R.T było przeznaczonych głównie dla napędów dysków twardych. Oznacza to brak kompatybilności z dyskami SSD, czego konsekwencją będą błędy w raportach dotyczących jakości danych. Co to w praktyce oznacza?

Kiedy wartość atrybutu jest niższa niż próg wyznaczony przez producenta, dysk twardy jest uważany za wadliwy. Jeśli narzędzia S.M.A.R.T nie są w stanie poprawnie określić danych, to w efekcie całkiem sprawny dysk SSD, może być oceniony negatywnie. Jest zatem sprawą niezwykle istotną, aby korzystać z takich narzędzi, które współpracują z napędem SSD.

Jak sprawdzić „stan zdrowia” naszego SSD? Aby przeprowadzić operację sprawdzania danych  na Windowsie można posłużyć się narzędziami od osób trzecich lub wierszem poleceń protokołu WMI (WMIC).

Dostęp jest prosty – wystarczy otworzyć interpreter poleceń (cmd) i wpisać „wmic”. Następnym krokiem jest wpisanie formuły „diskdrive get status”. Jeśli masz szczęście, to otrzymasz wiadomość „OK”, jeśli nie, to natychmiast dokonaj back up’u danych!

Jak można przeczytać powyżej, polecenie TRIM zwiększa wydajność i żywotność dysków Flash, takich jak dyski SSD, i jest dziś szeroko stosowane: wszystkie nowoczesne systemy operacyjne i wewnętrzne dyski SSD obsługują TRIM. Jednak istnieją również pewne wady związane z poleceniem TRIM.

Nie, ponieważ wykonanie TRIM różni się w zależności od systemu operacyjnego i typu pamięci. Większość nowoczesnych systemów operacyjnych obsługuje polecenie TRIM, w szczególności Microsoft Windows oraz Mac OS X.

Firma Apple początkowo zaimplementowała polecenie TRIM tylko dla dysków półprzewodnikowych własnej produkcji. Wszystkie nowsze dyski półprzewodnikowe obsługują teraz TRIM, a starsze dyski można zwykle wyposażyć w aktualizację oprogramowania układowego dysku SSD.

Nie. Polecenie TRIM nieodwracalnie usuwa dane, niezależnie od systemu operacyjnego lub marki dysku SSD. Odzyskiwanie danych nie jest wtedy możliwe przy użyciu oprogramowania do odzyskiwania danych lub profesjonalnych narzędzi do odzyskiwania danych. Polecenie TRIM jest nieodwracalne!

Jednak polecenie TRIM nie zawsze jest natychmiast wykonywane przez system operacyjny i zależy również od ilości danych usuniętych z dysku SSD. Więc jeśli usunąłeś dane z dysku SSD, nadal może być jakaś nadzieja.