Informatyka śledcza pozwala na dostarczanie oraz analizę dowodów cyfrowych pochodzących z elektronicznych nośników danych. Materiały dowodowe pozyskiwane w ramach computer forensic mogą być wykorzystywane przez organy ścigania i stanowić podstawę wydania wyroku w postępowaniu karnym.

 

 POWOŁANIE BIEGŁEGO W CELU ANALIZY ZAWARTOŚCI PAMIĘCI TELEFONU

Zgodnie z treścią art. 193 kodeksu postępowania karnego Jeśli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia wymaga wiadomości specjalnych, zasięga się opinii biegłego albo biegłych.

Z całą pewnością wiedza z zakresu informatyki śledczej wchodzi w zakres wiadomości specjalnych. Sędzia, prokurator, czy adwokat posiadają rozległą wiedzę prawniczą, znają przepisy prawa oraz obowiązującą procedurę, jednak niezwykle rzadko specjalizują się dodatkowo w informatycznych aspektach gromadzenia i interpretacji danych cyfrowych pochodzących z nośników elektronicznych. W związku z tym, jeśli organ postępowania podejrzewa, że nośnik danych może zawierać treści mające znaczenie dla prowadzonego postępowania, powołuje biegłego w celu zbadania sprzętu oraz wydania opinii zawierającej podsumowanie przeprowadzonych czynności.

W związku z postępem technologicznym elektroniczne nośniki danych coraz częściej dopuszczane są jako dowody w prowadzonych sprawach. Dysk twardy komputera oraz smartfon mogą dostarczyć rozległych informacji na temat ich użytkownika – jakie ma zainteresowania, z kim utrzymuje relacje i jakiego typu są to kontakty, w jakich bywa miejscach. Tym bardziej w pamięciach cyfrowych przechowywana jest historia korespondencji prowadzonej przy wykorzystaniu elektronicznych kanałów komunikacji – poczty mailowej, różnego rodzaju komunikatorów, portali społecznościowych czy zamkniętych grup tematycznych.

Pamięć nośników zawiera również historię przeglądanych stron internetowych oraz treści ściąganych i zamieszczanych w sieci, w tym fotografii i plików multimedialnych. Także zdjęcia wykonywane przy użyciu smartfona pozostawiają ślad w jego pamięci.

I nawet wykasowanie danych z pamięci urządzenia nie daje gwarancji ich bezpowrotnego usunięcia. Narzędzia stosowane w ramach odzyskiwania danych oraz informatyki śledczej pozwalają na uzyskanie dostępu do danych celowo usuniętych, oraz zniszczonych razem z nośnikiem.

 

PRZESTĘPSTWO PROPAGOWANIA PEDOFILII

Właśnie taki przypadek trafił ostatnio do działu computer forensic laboratorium MiP Data & Forensic. Podejrzany z zarzutami popełnienia czynu zabronionego wypełniającego znamiona propagowania pedofilii w obawie przed ujawnieniem obciążających go materiałów rozbił swój telefon młotkiem, z nadzieją że śledczym nie uda się uzyskać dostępu do jego zawartości. Hipoteza śledczych okazała się trafna i w odpowiedzi na pytania postawione w postanowieniu o powołaniu biegłego, eksperci MiP Data & Forensic uzyskali ogromną ilość obciążającego materiału, zwłaszcza filmów i zdjęć. Wiele wskazuje na to, że zgromadzone materiały będą wystarczające do wydania wyroku skazującego.

Przestępstwo propagowania pedofilii zagrożone jest karą pozbawienia wolności i uregulowane zostało w art. 200b kodeksu karnego, który stanowi: Kto publicznie propaguje lub pochwala zachowania o charakterze pedofilskim, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jak podają statystyki policyjne, ilość przestępstw ściganych na mocy art. 200b kk maleje z roku na rok. O ile w 2012 roku wszczęto 12 postępowań w sprawie propagowania pedofilii, w wyniku których wykryte zostały 4 przestępstwa, to w roku 2017 wszczęte zostały 3 postępowania, na podstawie których wykryto 2 przestępstwa. Spadek liczby przestępstw wynikać może z większej skuteczności pracy policji i organów ścigania, ale także ze wzrostu świadomości nieuchronności odpowiedzialności karnej za propagowanie pedofilii. Poza tym przestępstwa z udziałem małoletnich są szczególnie napiętnowane, nagłaśniane medialnie i  budzą wyjątkową odrazę do sprawcy w całym społeczeństwie.

PROPAGOWANIE PEDOFILII (art. 200b KK)

Rok	Liczba postępowań wszczętych	Liczba przestępstw stwierdzonych	Przestępstwa wykryte	Wskaźnik wykrycia (w %)
2017	3	3	2	66,7
2016	9	0	0	–
2015	4	2	0	0,0
2014	6	4	2	50,0
2013	6	2	0	0,0
2012	12	7	4	57,1
2011	5	5	2	40,00
2010	2	0	0	–

Dane pochodzą ze strony http://statystyka.policja.pl

W dzisiejszych czasach informatyka śledcza stanowi nieodłączny element pracy policji, sądów i prokuratury, biur detektywistycznych oraz kancelarii adwokackich. Sprzęt elektroniczny wyposażony w nośniki danych wykorzystywany jest w każdym aspekcie życia, może zawierać zatem materiały obciążające osobę podejrzaną, ale również wskazujące na jej niewinność. Dowody pozyskiwane w ramach analizy sprzętu elektronicznego mogą więc przesądzać o ludzkim losie, a praca informatyka śledczego obarczona jest ogromną odpowiedzialnością.