(NIE)BEZPIECZNY INTERNET
Każdego dnia na użytkowników sieci czyha mnóstwo zagrożeń – wirusów i cyberprzestępców, którzy tylko czekają, by okraść swe ofiary z pieniędzy, bądź kapitału cyfrowego w postaci danych elektronicznych.
11 LUTY – DZIEŃ BEZPIECZNEGO INTERNETU
Konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa to jeden z podstawowych problemów z jakim od lat boryka się cały współczesny świat. Cyberprzestępczość to problem zarówno szczebla centralnego w odniesieniu do potrzeby zapewnienia ciągłości działania kluczowych usług, jak chociażby dostawy prądu, czy ciepła, jak również walka z atakami hakerskimi wymierzanymi w całe branże, wybrane przedsiębiorstwa, czy organizacje, a także w pojedynczych użytkowników. W szczególności walka ta polega na tworzeniu bezpiecznych systemów, odpornych na ataki cybernetyczne oraz wdrażanie procedur mających na celu szybkie przywracanie prawidłowej pracy w razie wystąpienia incydentu. Wojna na linii państwo – przestępcy internetowi toczy się także każdego dnia przez wyspecjalizowane jednostki Cyberpolicji, której zadaniem jest namierzanie nieprawidłowości i zwalczanie ich.
Dzień bezpiecznego Internetu to doskonała okazja by przypomnieć wszystkim jak ważna jest należyta dbałość o cyfrowe bezpieczeństwo także w odniesieniu do najsłabszego ogniwa systemu w ramach społeczeństwa informacyjnego, jakim jest zwykły użytkownik domowy.
NAJWIĘKSZE ZAGROŻENIA PŁYNĄCE Z SIECI
W miarę rozwoju i dostępności różnego rodzaju usług internetowych wzrastają również zagrożenia dla użytkowników. Choć jest ich wiele, to z całą pewnością można podzielić je na trzy podstawowe obszary:
- Ataki hakerskie i działanie wirusów komputerowych
- Pospolita przestępczość, ale dostosowana do czasów, w których żyjemy, zatem przeniesiona do Internetu, jak np. oszustwa w sieci, kradzieże tożsamości, fikcyjne aukcje i sklepy internetowe
- Niebezpieczeństwa czyhające w sieci na wybrane kategorie użytkowników, np. dzieci i młodzież
WIRUSY KOMPUTEROWE I ATAKI HAKERSKIE
Wirusy komputerowe potrafią sparaliżować całe firmy, duże międzynarodowe organizacje, instytucje rządowe i organy wymiaru sprawiedliwości, a niekiedy także całe miasta. Czasami aktywność cyberprzestępców sprowadza się do wybryków mających na celu zademonstrowanie ich potencjału i mocy, a jednocześnie obnażenia słabości systemów państwowych. Niejednokrotnie takie akcje mają również charakter międzynarodowy i paraliżują prace dużych firm i korporacji – kilka lat temu dotkliwie przekonała się o tym firma TNT, której hakerzy naruszyli integralność systemów logistycznych, kontrolujących międzynarodowy transport przesyłek, co wywołało zakłócenia i opóźnienia w transporcie paczek.
Najczęściej jednak konsekwencje aktywności hakerów odczuwają na własnej skórze zwykli użytkownicy, których komputery blokowane są przez złośliwe oprogramowanie, bądź sprawcy szantażem wymuszają zapłatę okupu w zamian za odszyfrowanie danych. Szczególnie złośliwym i niebezpiecznym wirusem jest RAT, który działając jako zdalny pulpit, nie dość, że kradnie dane z komputerów użytkowników, to może jeszcze ich podsłuchiwać i podglądać za pośrednictwem kamery i mikrofonu zainstalowanych w komputerze.
Z kolei ataki phishingowe, czy spoofingowe infekują urządzenia i uzyskują np. dostęp do poufnych treści poprzez podszywanie się pod zaufane witryny, bądź nadawców wiadomości email, np. firmy kurierskie, czy banki. Nieuważny użytkownik klikając w otrzymany link zostaje skierowany na spreparowaną stronę, która przejmuje dane autoryzacyjne, w tym hasła i loginy do systemów płatności elektronicznych, czy kart kredytowych.
POSPOLITE PRZESTĘPSTWA PRZENIESIONE DO SIECI
Każdego dnia użytkownicy padają również ofiarami zwykłych złodziei, którzy oferując fikcyjny towar w sieci wyłudzają od nich pieniądze. W sieci mnóstwo jest także różnego rodzaju nieprawdziwych akcji i zbiórek pieniędzy dla rzekomo potrzebujących osób, które tak naprawdę trafiają do kieszeni naciągaczy. Sporą aktywnością w sieci wykazują się również tzw. oszuści matrymonialni, stanowiący swego rodzaju współczesne odpowiedniki żyjącego w czasach analogowych Tulipana, którzy działają długofalowo i miesiącami zarzucają na swe ofiary sieci, budują poczucie zaufania, zaprzyjaźniają się, by po jakimś czasie poprosić o pożyczkę, której nie mają zamiaru zwrócić. Jak podaje serwis salvum.online, w 2018 roku w USA okradziono w ten sposób niemal 19 tysięcy osób na niebagatelną kwotę 363 milionów dolarów!
PRZESTĘPCZOŚĆ WYMIERZONA W MAŁOLETNICH
Szczególną grupę narażoną na internetowe pułapki stanowią osoby małoletnie, które są niezwykle podatne na niedozwolone i szkodliwe dla nich treści zamieszczane w sieci. Po pierwsze dzieci i młodzież żyją pod ogromną presją wzorców lansowanych w mediach społecznościowych, zaś porównywanie własnego życia do internetowych idoli – zawsze uśmiechniętych, pięknych, o idealnych figurach i ubranych w modne ciuchy, sprawiających wrażenie, że ich życie to jedne wielkie wakacje sprawia, że poziom depresji wśród młodzieży jest obecnie najwyższy od lat.
Poza tym dziś bardzo łatwo uprzykrzyć komuś życie wrzucając ośmieszające go, bądź wręcz kompromitujące materiały do sieci – informacje takie rozchodzą się w grupie rówieśniczej niemal z prędkością światła, w efekcie życie niejednego nastolatka zmieniło się w koszmar, który prowadził do prób odebrania sobie życia.
Wreszcie dzieci stają się obiektami pedofili, którzy podając się za inne osoby budują w sieci relację z nastolatkiem, by w konsekwencji przenieść znajomość do trybu offline i zrealizować swe niecne zamiary.
JAK ZATEM CHRONIĆ SIĘ PRZED ZAGROŻENIAMI PŁYNĄCYMI Z SIECI?
Biorąc pod uwagę, iż kreatywność cyberprzestępców nie ma praktycznie granic, trudno wskazywać uniwersalne narzędzia skutecznej ochrony i walki z nimi. Mimo tego, warto stosować sprawdzone mechanizmy, które choć nie gwarantują stuprocentowego bezpieczeństwa, to z całą pewnością ograniczają ryzyko.
Oto 11 przykazań bezpiecznego internauty:
1. Nie otwierać załączników otrzymywanych drogą mailową od nieznanych nadawców
2. Nie klikać w nieznane linki
3. Regularnie zmieniać hasła do różnych serwisów internetowych
4. Wykorzystywać różne hasła, zamiast jednego uniwersalnego do wszystkich serwisów
5. Stosować silne hasła, składające się z wielu znaków, w tym małych i dużych liter, cyfr oraz znaków specjalnych
6. Stosować ochronę antywirusową
7. Uważać na publiczne sieci WIFI
8. Stosować kontrolę rodzicielską w odniesieniu do dzieci i weryfikować aktywność dziecka w sieci
9. Stronić od nadmiernej wylewności w sieci i publikowania w mediach społecznościowych zbyt wielu prywatnych informacji na swój temat
10. Zachować ogólną czujność w sieci i rozsądek w nawiązywaniu relacji oraz w korzystaniu z różnego rodzaju okazji zakupowych
11. Wykonywać regularne backupy najważniejszych danych
Choć o własne bezpieczeństwo w sieci warto dbać każdego dnia, to 11 lutego stanowi doskonały pretekst do przypomnienia i usystematyzowania wiedzy w tym zakresie, tak by nie ryzykować utraty pieniędzy, danych elektronicznych, czy własnej tożsamości.